Khánh Hòa là tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, với dân số 1.240 triệu người và 35 thành phần dân tộc thiểu số hơn 72 nghìn người (chiếm tỷ lệ 5,8% dân số toàn tỉnh). Chiếm tỷ lệ cao nhất và mật độ dân số lớn nhất trong các nhóm dân tộc thiểu số (DTTS) tại Khánh Hòa là dân tộc Raglai (khoảng 76% thành phần DTTS) với sản xuất nông nghiệp là chủ yếu và sống theo chế độ mẫu hệ, thường có tập quán sinh sống theo buôn, làng. Tỷ lệ nhận thức một số vấn đề pháp luật, liên quan đến các quyền cơ bản của người DTTS còn khá hạn chế, như hiểu biết về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Từ năm 2016 đến nay, thành phố Cam Ranh không còn tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Được thành quả như ngày hôm nay chính là nhờ việc tích cực tuyên truyền, can thiệp kịp thời, quyết liệt của các cấp, các ngành, nhất là sự đóng góp công sức của các già làng, người có uy tín tại địa phương.

Như chị Mấu Thị Phim ở thôn Giải Phóng, xã Cam Phước Đông, trước kia lấy chồng sớm, bây giờ gia đình chị rất khó khăn. Chị kể: “Trước kia, do thiếu hiểu biết nên tôi lấy chồng từ lúc mới 15 tuổi. Bây giờ, 25 tuổi nhưng đã có 4 đứa con. Cuộc sống gia đình tôi rất khó khăn, vì cả nhà đều trông chờ vào nguồn thu nhập làm rẫy của chồng, do vậy vẫn không đủ ăn”.

Đến thôn Giải Phóng, xã Cam Phước Đông, hỏi thăm già làng Cao Điệp Phới, không ai là không biết. Bởi, ông là một người tận tụy, nhiệt huyết trong công việc. Là cán bộ hưu trí, người có uy tín trong cộng đồng giai đoạn 2023-2027, ông Phới đã tích cực cùng chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội ở địa phương phối hợp, giám sát địa bàn, triển khai thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I 2021-2025, trong đó có Dự án 9.2 về “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số”.

Ông Phới đã có nhiều đóng góp trong việc thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước, xây dựng tinh thần đoàn kết tại tổ dân phố, khu dân cư. Ông cùng hệ thống chính trị thôn thường xuyên tuyên truyền, vận động các bậc cha mẹ quan tâm, chú trọng giáo dục con em mình nâng cao nhận thức để không xảy ra nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong họ tộc. Đến nay, đã không còn xảy ra tình trạng nói trên ở vùng đồng bào DTTS.

Ông Phới chia sẻ: “Trước đây, việc đổi mới về nhận thức để phát triển sản xuất, nâng cao đời sống của một số bộ phận bà con DTTS vẫn chưa cao nên đời sống vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đói khổ, lạc hậu dẫn tới tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Mặc dù hiện nay không còn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, nhưng chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong cộng đồng DTTS, giúp bà con nâng cao nhận thức và tư duy trong phát triển sản xuất. Thời gian tới, chúng tôi sẽ đề xuất với chính quyền hỗ trợ bà con về ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển đổi cây trồng vật nuôi góp phần tạo thu nhập và ngày càng phát triển. Đó chính là giải pháp, một cách làm thực tế giúp ngăn chặn tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống hiệu quả nhất.

Trưởng ban Dân tộc tỉnh, ông Võ Nam Thắng cho biết: “Già làng, người có uy tín là cánh tay nối dài của Đảng, Nhà nước, giúp chúng tôi tuyên truyền, vận động bà con vùng đồng bào DTTS không những về chủ trương, chính sách của Đảng, mà còn phòng ngừa, giảm thiểu những hủ tục, tệ nạn xã hội. Đội ngũ này đóng vai trò rất quan trọng trong việc tuyên truyền thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia tại cơ sở. Chúng tôi rất cần và coi trọng đội ngũ già làng, người có uy tín như ông Cao Điệp Phới, vì đây chính là kênh tuyên truyền, vận động bà con rất hiệu quả”.

Thúy Hạnh